Perde açilip seyirci önüne gelen Karagöz oyuncusu yani hayali yada hayalci önce bir mani yada gezel seklinde kendisine has olan sekliyle seyirciye seslenir ) RAHMAN VE RAHIM OLAN ALLAHIN ADIYLE BASLAYALIM ÖNCE BIRAZ KULAGA HITAP EDELIM, BIRAZDA GÖZE GÖNLÜNÜZ ASK ILE MESK ILE DOLSUN SÜRCI-LISAN EDERISEK SIMDEN AFF OLSUN PERDE KURDUK ISIK YAKTIK, GÖSTERIRIZ GÖLGE HAYAL BU PERDE BASKA PERDE SANILMAYA MARTAVAL SEYH KÜSTERI HAZRETLERIDIR USTAMIZ YOKTUR HILEMIZ HURDAMIZ HEPSI HAYAL OLDU, HEPSI YALAN KARAGÖZ ILE HACIVAT IDI GERCEK OLAN AFF ETSIN MAFIRET EYLESIN YÜCE YARADAN DEDIK BASLADIK SÖZE (Bu yukarda okudugunuz mani Avrupada yasayan tek Karagöz hayalcisi Ali Kökenin kendine ait olan beyitlerdir , her usta kendine ait beyitlerle seslenir anlatimda ustadan ustaya farklilik gösterir ) SIMDI KISACIK BIR HIKAYE ANLATALIM SIZE Vakti berinde (Zamanin birinde) Osmanli devletinde Hanlar Hani, Sultanlar Sultani Cennet mekan Padisah Orhan Han (Bazende 1 Murat han diye söylenir ) Bursayi Osmanli Topraklarina katar ve gönlünde koskoca bir camii yapmak yatar. Çagirir mimarbasini verir emrini “ Bursaya bir camii yapila “ emri alan mimarbasi koyulur ise Gel zaman olur, git zaman olur camii insaati bir türlü bitmez. Padisah sinirlenir, Padisah kizar, Padisah hiddetlenir, biner atina gider camii insaatina çagirir mimar basini sorar “Lala bu camii insaati niye bitmez?“ Korkudan iki büklüm olan mimarbasi “Padisahim. Devletlim. Sultanim. Hükümdarim bizim burda iki sahis var, iki kisi var, iki zat var birisine Karagöz Efendi digerinede Hacivat Çelebi derler bu iki kisi bu iki zat cok güzel konustular çok tevap(Komik) Konustular biz onlara daldik vakti geçirdik ama camiinin kubbesini bir türlü geçiremedik“ der. Bunu duyan Padisah kizar, hiddetlenir “Getirin onlari vurun baslarini “der Giderler Hacivat Çelebiye Padisah senin basini vurdaracak dediklerinde ellerini yumruk yaparak “Bas üstünde bas kalmayacaksa bu yapilan tas üstünde kalmasin” der, demesine ama basi kesilir (Perdedeki görüntüsü bu son hareketinin yansimasidir) Giderler Karagöz Efendiye Padisah senin basini vurdaracak dediklerinde her zamanki gibi yanlis anlar “aman efendim ucunda ölüm yokya “der (ve sag eliyle arkaya dogru at gitsin dercesine bir haraket yapar iste buda Karagözün perdedeki görüntüsüdür) Karagöz ve Hacivat baslari kesilir. Padisah bir anlik sinirle bu iki zatin baslarini vurdurmaktan dolayi pisman olur bu pismalikla üzülür ve hastalanir yataklara düser çaresi bulunmaz bir hastaliga düsen padisahi iyilestirmek için Osmanli ahalisine haber salinir, davullar çalinip tellallar ünnetilir (Sokaklarda cigirtkanlar) “Padisahi iyilestirene bir kese altin verilecektir, Padisahi iyilestirene bir kese altin verilecektir “ Osmanli ahalisinden Hekimler, Tabibler , Cerrahlar gelir padisahi bir türlü iyilestiremezler.   Perde açilip seyirci önüne gelen Karagöz oyuncusu yani hayali yada hayalci önce bir mani yada gezel seklinde kendisine has olan sekliyle seyirciye seslenir ) RAHMAN VE RAHIM OLAN ALLAHIN ADIYLE BASLAYALIM ÖNCE BIRAZ KULAGA HITAP EDELIM, BIRAZDA GÖZE GÖNLÜNÜZ ASK ILE MESK ILE DOLSUN SÜRCI-LISAN EDERISEK SIMDEN AFF OLSUN PERDE KURDUK ISIK YAKTIK, GÖSTERIRIZ GÖLGE HAYAL BU PERDE BASKA PERDE SANILMAYA MARTAVAL SEYH KÜSTERI HAZRETLERIDIR USTAMIZ YOKTUR HILEMIZ HURDAMIZ HEPSI HAYAL OLDU, HEPSI YALAN KARAGÖZ ILE HACIVAT IDI GERCEK OLAN AFF ETSIN MAFIRET EYLESIN YÜCE YARADAN DEDIK BASLADIK SÖZE (Bu yukarda okudugunuz mani Avrupada yasayan tek Karagöz hayalcisi Ali Kökenin kendine ait olan beyitlerdir , her usta kendine ait beyitlerle seslenir anlatimda ustadan ustaya farklilik gösterir ) SIMDI KISACIK BIR HIKAYE ANLATALIM SIZE Vakti berinde (Zamanin birinde) Osmanli devletinde Hanlar Hani, Sultanlar Sultani Cennet mekan Padisah Orhan Han (Bazende 1 Murat han diye söylenir ) Bursayi Osmanli Topraklarina katar ve gönlünde koskoca bir camii yapmak yatar. Çagirir mimarbasini verir emrini “ Bursaya bir camii yapila “ emri alan mimarbasi koyulur ise Gel zaman olur, git zaman olur camii insaati bir türlü bitmez. Padisah sinirlenir, Padisah kizar, Padisah hiddetlenir, biner atina gider camii insaatina çagirir mimar basini sorar “Lala bu camii insaati niye bitmez?“ Korkudan iki büklüm olan mimarbasi “Padisahim. Devletlim. Sultanim. Hükümdarim bizim burda iki sahis var, iki kisi var, iki zat var birisine Karagöz Efendi digerinede Hacivat Çelebi derler bu iki kisi bu iki zat cok güzel konustular çok tevap(Komik) Konustular biz onlara daldik vakti geçirdik ama camiinin kubbesini bir türlü geçiremedik“ der. Bunu duyan Padisah kizar, hiddetlenir “Getirin onlari vurun baslarini “der Giderler Hacivat Çelebiye Padisah senin basini vurdaracak dediklerinde ellerini yumruk yaparak “Bas üstünde bas kalmayacaksa bu yapilan tas üstünde kalmasin” der, demesine ama basi kesilir (Perdedeki görüntüsü bu son hareketinin yansimasidir) Giderler Karagöz Efendiye Padisah senin basini vurdaracak dediklerinde her zamanki gibi yanlis anlar “aman efendim ucunda ölüm yokya “der (ve sag eliyle arkaya dogru at gitsin dercesine bir haraket yapar iste buda Karagözün perdedeki görüntüsüdür) Karagöz ve Hacivat baslari kesilir. Padisah bir anlik sinirle bu iki zatin baslarini vurdurmaktan dolayi pisman olur bu pismalikla üzülür ve hastalanir yataklara düser çaresi bulunmaz bir hastaliga düsen padisahi iyilestirmek için Osmanli ahalisine haber salinir, davullar çalinip tellallar ünnetilir (Sokaklarda cigirtkanlar) “Padisahi iyilestirene bir kese altin verilecektir, Padisahi iyilestirene bir kese altin verilecektir “ Osmanli ahalisinden Hekimler, Tabibler , Cerrahlar gelir padisahi bir türlü iyilestiremezler. Tam bu sirada ( Medresede Hocalik yapan Türkmenistanin Küster sehrinden olan ) Seyh Küsteri hazretleri padisahin huzuruna çikip bir perde açip arkasina bir mum yakarak Karagöz ile Hacivat tasvirlerini padisah huzurunda oynatir . Padisah çok sevinir, bir hayal alemindede olsa onlarin yasadigina kanaat eder ve Seyh Küsteri hazretlerine iki kese altin verir ve derki “ Bu güzel sanati bütün Osmanli ahalisine gösteresin , gösteresinki Karagöz ile Hacivat unutulmaya “ Seyh Küsteri hazretleri kendisi bu güzel oyunun icad etmis ve bütün Osmanli topraklarinda senelerce kendisi ve ögretttigi insanlar göstermistir. Rumelinden Anadoluya, Anadoludan Acemistana, Irandan Arabistana, Misirdan Türkistana kadar bu güzel Türk-Islam sanati günümüze kadar gelmis simdi Avrupa Türklügünün yegane temsilcisi Türk Federasyon bünyesinde Ülküm tiyatro yönetmeni Ali Köken tarafindan sergileniyor Degerli okuyucularim bu sanat Türk sanati, Osmanli sanatidir ne Yunan sanati nede Arap sanati olamaz Yunan milleti bes yüz yil Osmanli hakimiyetinde kalmis ve bu sanat ordada gösterilmis Arap milleti dört yüzyil Osmanli hakimiyetinde kalmis bu sanat ordada gösterilmistir hatta cennet mekan padisahlarimizdan Yavuz Sultan Selim Han seyhzadelerin sünnet dügününde Karagöz gösterisi yaptirmis zamanin en iyi ustasini Misirda bulmus ve Istanbula getirmis Sarayda Karagöz ile Hacivat oynattirmistir. Bu demek degildirki bu sanat bir Arap sanati, simdi bu sanata benzer birde Yunan kültüründe olan perde oyunu var bununda kökü bizim Karagöz ile Hacivatimizdan baskasi zaten degildir, Iran kökenli bir perde oyunu var ondada Acem kültürü agirlikli tasvirler kullanilmaktadir ve Acemistanin milli sembolu olan pars kullanilmaktadir bu oyunun bizim kültürümüzle yakindan ve uzaktan bir iliskisi zaten yoktur Karagöz oyunun Iran kökenli oldugunu iddia edenler bu sanatlarin arasindaki farki göremeyecek kadar kör olmasi lazimdir. Misir ve Arap kültürlerinde gölge oyunun temelinde Karagöz Hacivatin degistirilmis tasvirleri yatar ama Cin ve Endonezya, Malezya ve Singapur Java adalarindaki perde oyunlari tamamen farkli bir yapi ve görüntüdedir bu oyunlardaki figurlar Tanrilastirilmis ejderha veya diger kutsal semboller ile kral yada kraliçeler kulanilmaktadir aynen Irandaki gibi Karagözün mezari Bursada olup Hacivatin mezarinin yeri tam olarak bilinmemektedir Karagöz efendi aslen Çingene kökenli olup okuma yazma bilmeyen bir halk kahramanidir. Camii insaatinda demirci olarak calismistir Hacivat Çelebi ise Medrese(Zamanin Üniversitesi ) Mezunu bilgili ve aydin bir kisilige sahip olup camii insaatinda duvarci islerin basinda usta basi olarak görev yapmistir Allah (C.C) Bu iki zatin yattigi yeri cennet eylesin(Amin) Tam bu sirada ( Medresede Hocalik yapan Türkmenistanin Küster sehrinden olan ) Seyh Küsteri hazretleri padisahin huzuruna çikip bir perde açip arkasina bir mum yakarak Karagöz ile Hacivat tasvirlerini padisah huzurunda oynatir . Padisah çok sevinir, bir hayal alemindede olsa onlarin yasadigina kanaat eder ve Seyh Küsteri hazretlerine iki kese altin verir ve derki “ Bu güzel sanati bütün Osmanli ahalisine gösteresin , gösteresinki Karagöz ile Hacivat unutulmaya “ Seyh Küsteri hazretleri kendisi bu güzel oyunun icad etmis ve bütün Osmanli topraklarinda senelerce kendisi ve ögretttigi insanlar göstermistir. Rumelinden Anadoluya, Anadoludan Acemistana, Irandan Arabistana, Misirdan Türkistana kadar bu güzel Türk-Islam sanati günümüze kadar gelmis simdi Avrupa Türklügünün yegane temsilcisi Türk Federasyon bünyesinde Ülküm tiyatro yönetmeni Ali Köken tarafindan sergileniyor Degerli okuyucularim bu sanat Türk sanati, Osmanli sanatidir ne Yunan sanati nede Arap sanati olamaz Yunan milleti bes yüz yil Osmanli hakimiyetinde kalmis ve bu sanat ordada gösterilmis Arap milleti dört yüzyil Osmanli hakimiyetinde kalmis bu sanat ordada gösterilmistir hatta cennet mekan padisahlarimizdan Yavuz Sultan Selim Han seyhzadelerin sünnet dügününde Karagöz gösterisi yaptirmis zamanin en iyi ustasini Misirda bulmus ve Istanbula getirmis Sarayda Karagöz ile Hacivat oynattirmistir. Bu demek degildirki bu sanat bir Arap sanati, simdi bu sanata benzer birde Yunan kültüründe olan perde oyunu var bununda kökü bizim Karagöz ile Hacivatimizdan baskasi zaten degildir, Iran kökenli bir perde oyunu var ondada Acem kültürü agirlikli tasvirler kullanilmaktadir ve Acemistanin milli sembolu olan pars kullanilmaktadir bu oyunun bizim kültürümüzle yakindan ve uzaktan bir iliskisi zaten yoktur Karagöz oyunun Iran kökenli oldugunu iddia edenler bu sanatlarin arasindaki farki göremeyecek kadar kör olmasi lazimdir. Misir ve Arap kültürlerinde gölge oyunun temelinde Karagöz Hacivatin degistirilmis tasvirleri yatar ama Cin ve Endonezya, Malezya ve Singapur Java adalarindaki perde oyunlari tamamen farkli bir yapi ve görüntüdedir bu oyunlardaki figurlar Tanrilastirilmis ejderha veya diger kutsal semboller ile kral yada kraliçeler kulanilmaktadir aynen Irandaki gibi Karagözün mezari Bursada olup Hacivatin mezarinin yeri tam olarak bilinmemektedir Karagöz efendi aslen Çingene kökenli olup okuma yazma bilmeyen bir halk kahramanidir. Camii insaatinda demirci olarak calismistir Hacivat Çelebi ise Medrese(Zamanin Üniversitesi ) Mezunu bilgili ve aydin bir kisilige sahip olup camii insaatinda duvarci islerin basinda usta basi olarak görev yapmistir Allah (C.C) Bu iki zatin yattigi yeri cennet eylesin(Amin)